Lola

Er was eens een lieve mevrouw aan het loket van de tram, in het station van Rafelbunyol.

Ze heette Lola. Het was een kleine, tengere vrouw met felrode lippenstift en zwart haar in korte golven.

Ze kende vrijwel iedereen persoonlijk en had een grote boon voor mijn kleine meid, vanaf dat die nog als baby in de kinderwagen zat. Zodra ik met Elena het loket passeerde, kwam Lola altijd even haar kantoortje buitengestapt om mijn meisje goeiedag te zeggen. Lola zag haar opgroeien en Elena leerde “Lola” zeggen, speelde met Lola´s badge, hielp kaartjes aftikken, en werkte naar mijn gevoel bijna de hele cursus loketbediende af tijdens deze ontmoetingen met haar beschermengel van metrovalencia.

Maar nu is Lola er niet meer.

Lola is vervangen door een paal.

Het duurde even voor ik het door had. Ik dacht aanvankelijk “amai, het loket is wel vaak gesloten tegenwoordig.” Tot ik er getuige van was hoe aan de betaalautomaat een dame haar metrokaartje in de gleuf voor bankbiljetten had gepropt en het er niet meer uit kreeg. Ze keek een beetje paniekerig in het rond, maar werd gauw ter hulp gesneld door een jongere, wereldwijzere dame, die naar de paal wees en zei: “Daar moet je om hulp vragen.”

Daarna voegde ze de daad bij het woord en duwde op een grote knop.

Er klonk een vervormde, maar duidelijk herkenbare vrouwenstem door de interfoon, alsof er ergens diep onder de grond een paar ambtenaren rond een tafeltje hun boterhammen zaten te eten, en een van hen een plastic bekertje tegen haar mond hield dat via een koordje was verbonden met onze bovenwereld. Er zou hulp komen om het probleem met de betaalmachine op te lossen, beloofde de vrouwenstem vanuit de diepte.

Ik dacht aan Lola en had heimwee naar haar lach.

Advertentie

Flamenco feestje

Zelfs op een druilerige dag kan je een flamenco-feestje houden, zolang je maar met het juiste vervoer komt (paard) en zingt met emotie –véél emotie.

Sinterklaas: gezocht en gevonden

Dat Sinterklaas uit Spanje komt, weten we natuurlijk allemaal.

Maar wie is hij?

En waar komt hij dan juist vandaan?

Die tweede vraag is gemakkelijk: de Comunidad Valenciana, natuurlijk. Dat is de huerta, ofwel op zijn Kempisch: den Hof van Spanje. Het is daar dat de appelsienen vandaan komen en Sinterklaas ons die massa´s mandarijnen begin december vandaan brengt. Gerijpt onder de zon van een broeikasnazomer die alsmaar dieper de winter in pookt.

Maar genoeg ecologisch gemompel, wat met die eerste vraag? Want dat Jan Decleir zogezegd de echte Sint is, daar zijn we met zijn allen werkelijk voor geen meter ingetrapt. Goed geprobeerd, maar laat me niet lachen.

Wij dus op zoek naar Sinterklaas, met volgende criteria op een briefje ter hand:

-een man die hoofdzakelijk in Valencia vertoeft

– vriendelijk is voor kinderen

– gemakkelijk toegang heeft tot grote hoeveelheden mandarijnen

– Spaans en Nederlands kan

(- speelgoed? Maar jong toch, dat speelgoed kochten uw ouders. Time to grow up.)

En kijk, daar vonden we hem al vrijwel meteen: op de markt van Rafelbunyol! Daar stond Yvo, onze sympathieke Limburger, mandarijnen te verkopen. Met de meest oprechte glimlach gaf hij mijn dochtertje een handvol mandarijnen kado, en dat was natuurlijk het meest Sinterklazige wat hij had kunnen doen. Toen kon hij er niet meer onderuit.

Dus hierbij: mysterie opgehelderd.

Maar nu mogen jullie niet allemaal wild brieven beginnen schrijven naar Sinterklaas in Rafelbunyol, want ik denk niet dat de madammen van de post daarmee gaan kunnen lachen.

Allemaal Geluid

Spanjaarden zijn weinig bekend met het concept “lawaai”. Ze krijgen er best wel mee te maken, maar ze benoemen het niet als zodanig. Eigenlijk is het heel eenvoudig:  er is stilte en er is geluid.  En alle geluid is goed, want geluid betekent leven.

In een maatschappij waarin dit als premisse geldt, is er veel mogelijk. Het is mij al overkomen dat ik op de tram in een lege coupé (leeg!) rustig een boek zat te lezen, toen er een ietwat ouder koppel opstapte. Één van hen ging aan mijn linkerzijde zitten, de andere zette zich aan mijn rechterzijde, (niet een beetje ginderachter ver he, echt dij tegen dij) en vanuit die positie gingen ze naar elkaar zitten roepen. Ik heb nog even gedaan alsof ik voortlas, maar het had niet veel zin. Ik heb dan maar braaf de opgelegde luisteroefening Spaans gevolgd.

Ook: ons dorp hangt vol luidsprekers. Die hangen daar niet als relikwieën uit dictatoriale tijden, nee, die worden nog elke week gebruikt, soms zelfs dagelijks. Via deze luidsprekers wordt omgeroepen wanneer je je kan gaan inschrijven voor de muziekschool, wanneer er een theatervoorstelling is, hoe laat de bus naar het stierenvechten vertrekt, enzovoort. Ook wordt er omgeroepen wie er gestorven is (met bijnaam) en waar hij of zij opgebaard ligt. Al deze berichten passeren bovendien in twee talen: Valencià en Spaans (kom ik nog wel op terug). Sinds we verhuisd zijn, hangt er bovendien een luidspreker “knal aan mijne voorgevel”, dus als we dat golven-in-het-zwembad-signaal horen dat de mededelingen voorafgaat, dan weten we dat we onze tv-serie maar best even op pauze kunnen zetten. Maar het voordeel is wel dat ik nu tenminste versta wat ze omroepen.

Nu ik erover nadenk: één Belgisch excuus heb ik hier in zes jaar nog nooit moeten gebruiken, en dat is dat ik het niet gehoord had.

El Pueblo de los Tontos

Rafelbunyol heeft als weinig vleiende bijnaam: “het dorp der dommeriken” (maar een vleiende bijnaam, ha, daar zouden ze u hier pas mee uitlachen).

Volgens de dorpelingen zelf heeft dat te maken met het feit dat dit dorp de terminus van de tram/metro uit Valencia is. De dommeriken die onderweg in slaap vallen, worden dus hier uit de tram gekieperd, en dat al sinds 1893.

Wie niet in het dorp zelf woont, verklaart die bijnaam liever met een amper verholen scheve grijns als verwijzend naar een buitengewoon hoge incidentie van “lompgeborenen” als gevolg van ondereengekweek. Dat krijgt ge, als scheefgevallen steentje aan het einde van een mooie rij dominodorpjes.

De eerlijkheid gebiedt mij toe te geven dat er hier wel één jongen rondloopt die zo vriendelijk naar iedereen zwaait dat het zelfs voor een Spanjaard niet meer normaal is, maar daar blijft het dan ook bij. Voor zover wij dat zelf kunnen beoordelen natuurlijk.