(Deze gastpost werd geschreven door Maarten Verbiest)
- faseer fossiel thuis uit
Voor het verwarmen van onze huizen gebruiken de meesten vandaag nog fossiele brandstoffen en in het bijzonder aardgas. Dat is al een hele stap beter dan mazout wegens efficiënter en een lagere uitstoot. Maar ook daarmee gaan we op termijn moeten stoppen. Wat kan je vandaag doen? De trias energetica toepassen:
Stap 1: beperk je vraag – dus isoleren (dak-muur-vloer), enkel verwarmen wat verwarmd moet worden (moet je slaapkamer de hele dag 20 graden zijn in de winter? Serieus?), en compact wonen.
Stap 2: gebruik maximaal hernieuwbare energie – zon, wind, water. Zonnepanelen zijn een duurzame keuze over de levensduur bekeken, en/of je kan je energie groen en lokaal aankopen. Ecopower is een aanrader voor wie in Vlaanderen woont, en er zijn overal wel lokale energiecoöperaties of aanbieders van échte lokale groene stroom. En in het bijzonder als je zelf stroom opwekt, kan je dit combineren met elektrisch aangedreven warmte-opwekkers. Erg in trek tegenwoordig is een warmtepompboiler, waarmee je je sanitair warm water elektrisch verwarmt. Je volledig verwarmingssysteem omschakelen is momenteel helaas nog een hele financiële investering, en voor een niet-aangepast huis ook een grote lopende kost als je niet het leeuwendeel van de benodigde stroom zelf kan opwekken. Dit ligt natuurlijk anders als je een nieuw huis bouwt (meer daarover verder).
Stap 3: de resterende fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk gebruiken. Bvb. door lage-temperatuurverwarming te gebruiken (vloer- of wandverwarming) ipv radiatoren, en door transmissieverliezen op te sporen en te elimineren (dus een goed afgestelde ketel, geen overbodig lange buizen, buisisolatie waar zinvol,…).
- (herop)bouwen of renoveren?
Renoveren, zonder twijfel. Sinds kort bestaat er een slooppremie voor wie een oude niet-energiezuinige woning afbreekt en er een nieuwe voor in de plaats zet. Echter, dit rendeert energetisch pas na een 40-tal jaar.. Of je moest érg duurzaam bouwen (minimaal gebruik van beton en zo veel mogelijk hernieuwbare materialen).
En ook als je renoveert geldt dat hoe meer materialen je hergebruikt, hoe beter het is. Als je toch nieuw wil bouwen, overweeg dan houtskeletbouw (zo doe je meteen aan carbon capture!) of een andere lokale grondstof (leem, of strobaalwoningen, al is dat minder evident in de stad omwille van de dikte van de muren). Bouw ook compact doch praktisch doordacht (kleiner kan ook ruimer zijn). Is je huis te groot? Dan kan je de te verwarmen ruimtes beperken, of aan house-sharing doen. Zeker als de kinderen het huis uit zijn. Duurzaam bouwen start bij het vinden van een architect én aannemer die hier in mee is. En er misschien zelfs een uitdaging van wil maken (ook voor hen een interessant visitekaartje!). Waar je woont of bouwt heeft natuurlijk ook een grote impact op hoe ecologisch je levensstijl zal zijn.
- Vliegen? Blijf lekker lang weg!
Zelf heb ik al enkele jaren geen vliegtuig meer genomen. Voor vakanties vind ik het persoonlijk wat zinloos, omdat er nog zoveel interessants te ontdekken valt op niet-vliegafstand. Een tropische bestemming staat ook niet per definitie garant voor een leukere of meer deugddoende vakantie.
Vlieg je dan toch? Make it count! Beter 1 lange reis dan 2 of 3 kortere. Bezoek je een continent, doe dat dan voor minstens een maand (liefst langer, indien mogelijk), en reis rond op je reis. Het zal je gegarandeerd veel langer bijblijven. Een zuiverder geweten kan je kopen (al wordt de uitstoot niet vermeden dus het blijft een beetje een aflaat, helaas). Een betrouwbaar initiatief is deze: www.carbonaltdelete.eu. Het is een onwaarschijnlijke schande dat vlieghavens gesubsidieerd worden, kerosine niet belast en er zelfs geen btw op vliegtickets geheven wordt. Door te compenseren neem je zelf toch wat verantwoordelijkheid op.
Moet je vliegen voor het werk? Kijk of het met de trein kan (duurder helaas, maar je kan echt wel werk verzetten op de trein, moest dat een argument zijn voor de baas/bazin), reis niet met meer mensen dan strikt noodzakelijk, en overweeg aan vergaderingen deel te nemen via videoconferencing. Investeren in goede infrastructuur voor dit laatste is overigens snel terugverdiend.
Kattebelletjes 