Augustus: Dear Ijeawele (Chimamanda Ngozi Adichie)

(Over het waarom van deze reeks, lees: een Afrikaans jaar.)

Eigenlijk was ik begonnen in The Autograph Man van Zadie Smith, maar na een 70-tal pagina´s gaf ik mezelf de toestemming om het op te geven. Want het begon een karwei te worden: de spitsvondige schrijfstijl had teveel gewicht, het verhaal te weinig vaart. Het vroeg om een soort geduld dat ik alleen maar kan opbrengen voor 19-eeuwse schrijvers. Waarmee ik Zadie Smith niet wil afschrijven; ik wil nog steeds White Teeth lezen. Maar als ik na een 70-tal pagina´s niet helemaal mee ben met een boek, leg ik het weg. Het leven is te kort en er zijn te veel andere, interessante boeken om iets te zitten lezen waar je eigenlijk geen zin in hebt.

Toen had ik wel een plan B nodig voor de maand augustus, en dat was snel gevonden: het allerdunste boekje in de kast. Tien op vijftien centimeter, 61 pagina´s, een groot lettertype. Iets wat je heel makkelijk en snel uitgelezen krijgt. Bovendien dacht ik tijdens het lezen de hele tijd: “juist, zo is het! Goed dat dit eens gezegd wordt!” Lekker efficiënt dus. Daar hou ik van.

Het boekje is eigenlijk de uitgave een lange brief die de Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie aan haar vriendin Ijeawele schreef. Die laatste had haar gevraagd: hoe voed ik mijn kind op tot feministe? Daarop schreef Chimamanda vijftien suggesties neer (mooi detail: suggesties, geen regels).

Er staan dingen in die misschien vanzelfsprekend klinken, maar die, als je er dieper op doordenkt, nog steeds niet vanzelfsprekend zijn. Zoals:

Your feminist premise should be: I matter. I matter equally. Not “if only”. Not “as long as”. I matter equally. Full stop.

Ik denk dat veel vrouwen en meisjes daar nog steeds heel erg mee worstelen. Dat we denken dat we pas meetellen als we mooi genoeg zijn/ hard genoeg ons best doen. En dat we zelfs dan nog vooral heel dankbaar moeten zijn voor wat ons toegeworpen wordt, in plaats van het te zien als ons recht.

Praktische tips staan er ook in:

And please reject the language of help. Chudi is not “helping” you by caring for his child. He is doing what he should. When we say fathers are “helping”, we are suggesting that child care is a mother´s territory, into which fathers valiantly venture. It is not.

Of deze, ook lekker concreet:

Teach her that if you criticize X in women but do not criticize X in men, then you do not have a problem with X, you have a problem with women. For X please insert words like anger, ambition, loudness, stubbornness, coldness, ruthlessness.

Ook de manier waarop ze klaar en duidelijk zogenaamd feminisme dat eigenlijk geen feminisme is, onderuit haalt, maakt dit boekje de al zo kleine moeite van het lezen waard:

Teach her, too, to question the idea of women as a special species. I once heard an American politician, in his bid to show his support for women, speak of how women should be “revered” and “championed” -a sentiment that is all too common. Tell Chizalum that women actually don´t need to be championed and revered; they just need to be treated as equal human beings.

Met dat idee van vrouwen als een “bijzonder” geslacht dat een soort “verering” moet oproepen, heb ik het ook altijd moeilijk gehad. Want dat zet vrouwen weer in een aparte categorie, terwijl het net de bedoeling is dat we allemaal samenwerken, en ieders kwaliteiten geapprecieerd worden, zowel die van mannen als vrouwen, als zij die hun gender anders definiëren. Het was voor mij een opluchting te lezen dat ik niet de enige ben die er zo over denkt.

En zo kan ik nog wel even doorgaan -eigenlijk zou ik gemakkelijk een bespreking kunnen schrijven die veel langer is dan 61 bladzijden, want dit riep zoveel bij me op. Het is dus waarschijnlijk veel efficiënter als jullie gewoon het boekje zelf lezen 🙂

Advertentie